Emotioneel uitgeput zijn, je niet meer verbonden voelen met je werk en twijfelen over jouw capaciteit om taken te managen. Zo voelt een burn-out. In Nederland wordt een burn-out gedefinieerd als een 'serieuze, werkgerelateerde, psychologische toestand'. Ondanks dat het zoveel voorkomt, zijn weinig mensen op de hoogte van de oorzaken en effecten van burn-outs, en hoe ze kunnen worden voorkomen.
Sinds 2013 is het aantal burn-out klachten enorm toegenomen in Nederland. Wereldwijd voelen steeds meer mensen zich overspannen na een jaar van onvoorspelbare stress, onzekerheid en isolatie tijdens COVID-19. Dit is alarmerend, aangezien burn-outs effect hebben op werknemers, maar ook op organisaties en de maatschappij in zijn algemeen. Slechtere gezondheid, absentie en de inzetbaarheid van werknemers zijn voorbeelden van consequenties. Omdat dit probleem blijft groeien, leggen we in dit artikel uit wat de oorzaken van burn-out zijn, met welke consequenties je te maken krijgt en hoe je ze eventueel kunt voorkomen.
Causes of burn-out
Verschillende oorzaken van een burn-out spelen een rol bij de ontwikkeling ervan. Hieronder categoriseren we deze oorzaken in persoonlijke, werkgerelateerde, organisatiegerelateerde en sociale factoren.
Persoonlijke oorzaken van een burn-out
Even though burn-out is a work-related condition, personal factors certainly influence the development of it. More burn-out complaints are shown in people with a lack of emotional stability and the presence of anxiety.
Andere oorzaken van burn-outs zijn onder andere te toegewijd zijn en geen verbinding voelen met je werk. Daarnaast zien we vooral bij jongeren dat perfectionisme de afgelopen jaren is toegenomen, waardoor ze een hoge druk ervaren. Bovendien zijn vrouwen een kwetsbare groep, aangezien ze hun baan vaak combineren met de zorg voor hun kinderen of ouders. Ook werken ze vaker dan mannen in sectoren waar werknemers een hogere risico lopen op burn-out.
Werkgerelateerde oorzaken van burn-outs
Een aantal werkomstandigheden die kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een burn-out - wanneer ze niet tijdig worden aangepakt - zijn:
- Hoge werkdruk
- Weinig zekerheid
- Weinig ondersteuning van de leidinggevende en collega's
- Gebrek aan waardering
- Weinig controle en autonomie
Organisatiegerelateerde oorzaken
De organisatiecultuur heeft een grote invloed op de mentale gezondheid van werknemers, met eventuele burn-outs als gevolg. De term ‘Psychosociale veiligheidsklimaat’ - of 'Pyschological Safety Climate' - geeft aan hoe het management de geestelijke gezondheid van de werknemers beschermt en hier prioriteit aan geeft boven winst en productiviteit. PSC wordt bepaald door de mate waarin het hoger management zich inzet om stresspreventie te ondersteunen en of er ruimte is voor zowel samenwerking met professionals in de geestelijke gezondheidszorg als met collega's op het gebied van mentale gezondheid.
De maatschappij en burn-outs
Maatschappelijke oorzaken van burn-outs zijn gedeeltelijke gerelateerd aan technologische ontwikkelingen. De opkomst van sociale media heeft geleid tot een hogere druk om te presteren, er altijd goed uit te zien en succesvol te zijn. Dit zien we vooral bij de jongere generatie. Een andere maatschappelijke factor is de trend van flexwerken. Minder werknemers hebben een vast contract, wat leidt tot onzekerheid over werk en inkomen. Deze toename in onzekerheid kan op zijn beurt zorgen voor een toename in burn-outs.
Effects of burnout
Het kan weken, maanden of zelfs jaren duren voordat je bent herstelt van een burn-out. Dit hangt af van de ernst van de symptomen. Dit heeft onvermijdelijke impact op de gezondheid van de werknemers, maar ook op het leven van hun families. Bovendien hebben burn-outs een impact op de maatschappij in het algemeen. Een onderzoek van TNO laat zien dat de kosten van ziekteverlof wegens werkstress is toegenomen tot 3.1 miljard euro per jaar in Nederland. Maar, er is ook goed nieuws: burn-outs kunnen worden voorkomen.
What can you do as employee to protect yourself from burning out?
1. Luister naar je lichaam
Ons lichaam geeft ons constant signalen. Deze signalen zijn berichten van je lichaam, die zeggen "Hé, ik wil dat je wat aandacht aan mij besteedt". Voel je spanning in je lichaam? Of voel je je mentaal en fysiek vaak uitgeput? Heb je regelmatig last van hoofdpijn? Dit zijn allemaal signalen van je lichaam die je serieus moet nemen. Misschien zegt je lichaam dat je moet vertragen, een pauze moet nemen, om hulp moet vragen of werk moet vinden waar je meer energie van krijgt.
Leren luisteren naar je lichaam is geen gemakkelijk proces en het kan lang duren voordat je leert om echt voor je lichaam te zorgen. Door middel van meditatie kan je je zelfbewustzijn vergroten, wat je zal helpen om de signalen van je lichaam gemakkelijker op te merken.
2. Maak tijd vrij om te spelen
We weten dat spelen essentieel is voor kinderen, maar spelen heeft ook een groot voordeel voor de (mentale) gezondheid van volwassenen. Spelen kan van alles zijn, van schilderen tot wandelen, van zingen tot tuinieren. Het is meer een manier van zijn dan een activiteit. Als we spelen, zijn we in het huidige moment, volledig bezig met wat we doen. De uitkomst doet er niet toe, want het gaat meer om het proces. Door spel in ons dagelijks leven op te nemen, hoeven we even niet meer te presteren.
"Spelen is een fundamentele menselijke behoefte die net zo essentieel is voor ons welzijn als slaap, dus als we weinig spelen, merken onze geest en ons lichaam dat", zegt Brown. Na verloop van tijd, zegt hij, kan een gebrek aan spel zich openbaren in bepaalde gedragspatronen: we kunnen chagrijnig, star worden, ons vastzitten in een sleur of ons slachtoffer van het leven voelen. Om optimaal te profiteren van de verjongende voordelen van spelen, zegt hij, moeten we het in ons dagelijks leven opnemen, "niet alleen wachten op die vakantie van twee weken elk jaar."-Jennifer Wallace, Why it’s good for grown-ups to go play.
3. Stel grenzen op het werk
Grenzen stellen op het werk is essentieel voor iedereen om succes te hebben. Als we geen grenzen stellen, kunnen we meer verantwoordelijkheid op ons nemen dan we ons prettig voelen, waardoor we ons gestrest voelen over ons werk of wrok jegens onze collega's. Er zijn bepaalde karaktereigenschappen die je kwetsbaarder maken voor burn-out, zoals perfectionisme, een hoog verantwoordelijkheidsgevoel hebben, erg empathisch zijn en mensen behagen. Grenzen kunnen je helpen om jezelf te beschermen tegen de vervelende effecten van deze karaktereigenschappen, zodat je gezond kunt blijven.
Wanneer je grenzen stelt op het werk, bescherm je niet alleen je eigen welzijn, maar creëer je ook een organisatiecultuur die open communicatie, eerlijkheid, zelfzorg en empathie als waarden heeft.
Wat kan je als werkgever doen om burnout te voorkomen bij werknemers?
1. Transformationeel leiderschap
Een transformationele leiderschapsstijl heeft een positief effect op de mate waarin medewerkers hun werk waardevol en belangrijk vinden, hun verantwoordelijkheden duidelijk en de kans krijgen om zich te ontplooien. Deze arbeidsomstandigheden gaan hand in hand met een verbeterde geestelijke gezondheid van werknemers.
2. Vertrouwen, vrijheid en autonomie
Een gebrek aan autonomie risicofactor voor burn-out. Door medewerkers meer autonomie te geven, ontstaat er meer vrijheid en flexibiliteit om hun werk te doen, waardoor de werkdruk afneemt. Tegelijkertijd betekent meer autonomie meer vertrouwen, wat een positief effect heeft op de relatie tussen manager en medewerker.
3. Toon waardering voor het werk van werknemers
Een andere risicofactor voor burn-out is een gebrek aan waardering voor werk. Iemands werk erkennen en hen laten weten dat het waardevol is, verbetert de sfeer op het werk en de mate waarin een werknemer gelooft in het eigen werk en het belang ervan. Daarnaast dragen waardering, aanmoediging en ondersteuning bij aan een positieve werkomgeving, waardoor (chronische) stress wordt voorkomen en verminderd.
4. Zorg voor professionele ondersteuning voor uw medewerkers
Coaching van medewerkers is een geweldige manier om medewerkers te helpen hun doelen te bereiken, moeilijke situaties te beheren en hun gedachten te structureren.
De Inuka-methode ™ is een bewezen coaching methode gebaseerd op probleemoplossende therapie. Door middel van ons wetenschappelijk gevalideerde meetinstrument voor welzijn, de Inuka-zelfscan, kunnen Inuka-coaches vaststellen of een medewerker veerkrachtig is, risico loopt of zich op een moeilijke plek bevindt. Tijdens Inuka-coachingsessies gebruiken de coaches een eenvoudige, maar effectieve 3-stap-methode om werknemers te helpen omgaan met moeilijke situaties.
Would you like to know more about Inuka? And are you curious how we can help your organisation? We are happy to drink a digital coffee with you. Contact met ons op!